ARK 2020

Met hedendaagse licht- en videokunst reageert dit kunstwerk op de afbrokkelende sculpturen die het gaat vervangen, op verschillende manieren. Het thema van de oude beelden die Theo van Reijns op de luchtbogen van de kerk heeft geplaatst, was de Ark van Noach; deze iconografie werd voortgezet binnenin het kerkgebouw met diverse reeksen kleinere dierensculpturen. Arno Coenen reageert op dit thema met een nieuwe reeks sculpturen, die eveneens op een luchtboog geplaatst zal worden.

Geavanceerde lichtkunst

In plaats van verschillende dieren bestaat de reeks uit een reeks uitvergrotingen van microscopische fenomenen die we te danken hebben aan de wetenschap en die ons meer kunnen vertellen over onze oorsprong en de mogelijke bestemming van ons bestaan op aarde en in de kosmos. De stenen sculpturen en hun messing details krijgen hun opvallende, verreikende uitstraling dankzij het schijnsel van een geavanceerd rond videoscherm, waarop met animaties wordt gereageerd op het thema. En waardoor het geheel een lichtkunstwerk wordt dat bijdraagt aan het nachtbeeld van Arnhem.

De Ark van Noach in je binnenzak

Wanneer men het verhaal van de Ark van Noach met de kennis van vandaag de dag benadert komt het vervreemdend over: waarom zou je een gigantisch vaartuig bouwen om de diersoorten van de zondvloed te behoeden? De inhoud van de ark zou je op celniveau kunnen bewaren in reageerbuisjes, waarna je het later kloont. Of je bewaart de DNA-informatie op een chip: de Ark van Noach in je binnenzak. Maar dat maakt het verhaal niet minder actueel. Nog steeds sterven er belangrijke diersoorten uit en wordt de aarde bedreigd door natuurrampen.

Met zijn kunstwerk onderstreept Arno Coenen het belang van de wetenschap en onderkent hij tegelijk de rol die religie kan spelen in het hoop geven en motiveren van mensen om hun toekomst op een positieve manier vorm te geven.

Beerdiertje

De stenen sculpturen worden verrijkt met messing details, die het licht in de omgeving weerkaatsen en de sculpturen een gouden glans geven. Prominent aanwezig in de reeks is het mysterieuze beerdiertje, dat zowel op de aarde als in de ruimte voorkomt en dat de link kan vormen tussen ons en buitenaards leven; de wetenschap staat vooralsnog voor een raadsel wat dit microscopische diertje betreft. Verder zien we onder meer een atoom, een virus, een amoebe, een stuk mycelium; ook hierop zou in de toekomst eindeloos gevarieerd kunnen worden, afhankelijk van toekomstige wetenschappelijke ontwikkelingen.

 Speelse animaties

Bovenaan de reeks sculpturen op de luchtboog, tegen de gevel aan, bevindt zich een rond videoscherm (state-of-the-art in de huidige beeldtechnologie). Hierop zien we animaties van de kosmos in beweging en het alziend oog, een eeuwenoud motief in de religieuze kunst. Verder zien we allerlei wonderlijke processen, waaronder de bevruchting van een eicel, als verwijzing naar de onbevlekte ontvangenis. Het videoscherm in afgewerkt met een stenen lijst in de stijl van de architectuur van de kerk. Niet alleen de speels geanimeerde beelden, maar ook het schijnsel van het LED-scherm zijn belangrijk voor het kunstwerk. Deze geeft de sculpturen een fascinerende uitstraling, ook ’s nachts en bij slecht weer. En het oefent aantrekkingskracht uit op bezoekers van de stad, die zo worden uitgenodigd om een kijkje te nemen in de kerk en de toren van de Eusebius.

Over Arno Coenen

Arno Coenen heeft een reputatie opgebouwd met monumentale kunstwerken in de openbare ruimte, waarin hij oude ambachten, zoals glasmozaïek, mengt met hedendaagse computer graphics.

Internationale bekendheid kreeg hij met zijn bijdrage aan De Markthal in Rotterdam van MVRDV Architects, het grootschalige, kleurrijke plafond dat op de covers belandde van zowel het Architectuur in Nederland Jaarboek en het Dutch Design Jaarboek. Hij leverde een belangrijke bijdrage aan de Beurspassage in Amsterdam en eindigde daarmee in de top 3 van het Jaaroverzicht architectuur van NRC Handelsblad. Zijn tegeltableau Oud-West, Thuis Best werd opgenomen in de collectie van het Rijksmuseum en in de publicatie De geschiedenis van Nederland in 100 voorwerpen. Zijn met de computer gegenereerde videoanimaties zijn opgenomen in belangrijke collecties van mediakunst, onder meer die van Centre Pompidou in Parijs.

Arno Coenen werd kunstenaar in een tijd dat computer-, VJ- en videokunst hoogtij vierden, maar met de beperkte technologie van toen was het veel lastiger om ideeën uit te voeren dan nu. Als reactie hierop gebruikte Arno juist bewust traditionele kunsttechnieken, bijvoorbeeld glasmozaïek, keramiek en glas-in-lood, om beelden uit de computer te realiseren.

De publieke werken zijn fysieke manifestaties van hedendaagse beelden: computeranimaties, video’s, foto’s, posters, nieuwsberichten en digitale typografie bijvoorbeeld. In dit proces van vluchtige elektronische beelden naar solide materialen als steen en glas ontwikkelt Coenen een persoonlijke visuele taal, met unieke samenstellingen van herkenbare elementen. Bij het realiseren van zijn kunst is samenwerking essentieel voor Coenen, zowel met kunstprofessionals en materiaaldeskundigen als mensen uit de buurt, die een directe band opbouwen met het werk.

De ontmoeting tussen digitale beelden en traditionele technieken zorgt voor een spanning die kenmerkend is voor het oeuvre van Arno Coenen. Zo legt hij in het Markthal-project de link tussen oude Hollandse stillevens en de animatiefilms van Pixar, door trompe l’oeil te combineren met verfijnde 3D- en lichteffecten. Ook inhoudelijk wil hij uitersten met elkaar verbinden. Het tegeltableau Oud-West, Thuis Best, sinds 2011 permanent te zien in de Schuttersgalerij van het Amsterdam Museum, plaatst bijvoorbeeld Oud-Hollandse en Arabische symbolen naast elkaar, en kickboksers naast historische figuren.